Kiedy zakopuje się ciało zmarłego w ziemi, życzy się mu wiecznego odpoczynku. W wyjątkowych sytuacjach spokój nieboszczyka może jednak zostać zakłócony. Z tego rodzaju okolicznościami związany jest proces ekshumacji, który nie polega na niczym innym, jak na wykopaniu już raz złożonych w grobie zwłok. Jednak ze względu na poważną naturę tego działania, nie istnieje dowolność w jego przeprowadzaniu. Żeby odbyła się ekshumacja, muszą wystąpić szczególne przesłanki, które doprowadzą do złożenia odpowiedniego wniosku i do wydania decyzji.
Przenosiny grobu w inne miejsce
Jedną z najczęstszych przyczyn wykonania ekshumacji jest wyrażona przez rodzinę zmarłej osoby chęć przeniesienia zwłok do innego grobu. Jest to przyczyna, która stanowi dostateczne uzasadnienie tego, aby odpowiednie organy administracyjne wydały stosowną decyzję i przychyliły się do złożonego wniosku.
Inicjatywa do tego, żeby zmienić miejsce pochówku, nie wychodzi jednak za każdym razem ze strony rodziny. Czasami dzieje się tak, że następuje relokacja części lub całości cmentarza. W takiej sytuacji to właściciele cmentarza zarządzają ekshumację i przenosiny grobu na inne miejsce pochówku, do innej nekropoli.
Oględziny sądowo-lekarskie
Przeniesienie zwłok do innego grobu nie jest jednak jedyną przyczyną potencjalnej ekshumacji. Do działania takiego może dojść także wówczas, gdy istnieje potrzeba dokonania oględzin zwłok w celu przekonania się o tym, z jakich powodów nastąpił zgon. Czasami może być bowiem tak, że hipoteza, którą wysunięto bezpośrednio przed pogrzebem, okaże się nieprawdziwa w świetle nowych faktów. W takiej sytuacji zasadne okazuje się otworzenie grobu po to, aby dokonać oględzin sądowo-lekarskich. Badanie zwłok może potem pomóc sądowi w ustaleniu przyczyny śmierci. O zasadności wykonania takiego działania decyduje prokurator.
Podsumowując, ekshumacja może mieć różne przyczyny. Jest ona jedynym uzasadnionym powodem do tego, aby wykopać ciało zmarłego z grobu.